Michiel Duyvendak: 10 jaar voorzitter van gebruikersgroep

"Samenwerken voor tienduizenden zorgprofessionals"

"In een jaar tijd gebeurt altijd minder dan je van plan was, maar in tien jaar veel meer dan je van tevoren kon denken." Michiel Duyvendak kan het weten, want hij is al tien jaar voorzitter van de gebruikersgroep Medicatie & Apotheek, onderdeel van het Innovatieplatform. Hij blikt terug op een decennium vol samenwerking en ontwikkeling. "Het is een eer om al tien jaar te mogen werken aan oplossingen voor tienduizenden zorgprofessionals die met medicatie werken."

Toen ik als ziekenhuisapotheker bij Antonius Sneek aan de slag ging, stapten we mede op mijn aandringen over op ChipSoft (EZIS). Die overstap, in 2011, bleef niet onopgemerkt. Veel andere ziekenhuisapothekers toonden interesse in onze EPD-inrichting, waarin we alle destijds beschikbare medicatiemodules big-bang hadden geïmplementeerd, en wilden graag langskomen. Dat werden er op een gegeven moment zo veel, dat we besloten een middag voor ze te organiseren. Iedereen was enthousiast en toen toetsten we direct of iedereen dezelfde ontwikkelwensen had. Daardoor konden we dit als collectief naar ChipSoft uitspreken. Vanaf dat moment bleek ik ineens de voorzitter van de gebruikersgroep te zijn (lacht), samen met Lennard Sanders (destijds Westfriesgasthuis, nu werkzaam bij NICTIZ). Lennard ging na enkele jaren naar een ander ziekenhuis en toen bleef ik alleen over als voorzitter.

Poolse landdag

De eerste gebruikersdagen die ik bijwoonde waren in ziekenhuis Zuwe Hofpoort, waar we met ongeveer vijftig apothekers en applicatiebeheerders uit verschillende ziekenhuizen bij elkaar kwamen. Als ik daarop terugkijk, was dat een soort Poolse landdag. Een paar apothekers vertelden iets over het EPD, ChipSoft gaf een presentatie en dat was de enige interactie met de zaal. Er kon niet heel concreet aan onderwerpen gewerkt worden. Vervolgens duurde het een jaar voordat we elkaar weer spraken en was het hopen dat Chipsoft in de tussentijd wensen doorvoerde in de software.

We inventariseerden alle wensen en kwamen tot een lijst van driehonderd. Die hebben we gecategoriseerd en vervolgens geprioriteerd. Daardoor waren we ieder jaar iets beter voorbereid, maar er was geen regulier overleg. Af en toe konden we enkele punten doorspreken met een afvaardiging van ChipSoft.

Veel bredere innovatie

Hoe anders is dat nu. De komst van het Innovatieplatform en meerdere gebruikersgroepen naast die van ons, waren de aanzet tot veel bredere innovatie. We bepaalden zes primaire aandachtsgebieden, die min of meer overeenkwamen met de hoofdcategorieën die we uit de lijst van 300 wensen hadden vastgesteld.

(tekst gaat verder onder de foto)

Michiel Duyvendak

Vanuit onze initiële gebruikersgroep waren er meerderen die actiever wilden werken aan het optimaliseren van HiX. Zo kreeg ik hulp van steeds meer werkgroepvoorzitters: Nicole Botta (IJsselland Ziekenhuis; Voorschrijven), Anneke Sprangers (Bravis Ziekenhuis; Bereiding/VTGM), Matthijs van de Poll (Máxima Medisch Centrum; Medicatiebegeleiding/Rules), Audrey Blenke (Jeroen Bosch Ziekenhuis; Medicatieoverdracht), Bjorn Brasse (destijds Elkerliek Ziekenhuis, nu Elizabeth Tweesteden Ziekenhuis; Toedienen) die werd opgevolgd door Pieter Bartels (Albert Schweitzer Ziekenhuis; Toedienen), Liesbeth Bosma (Haga Ziekenhuis; Antistolling), Maurits van Maaren (Erasmus MC; Allergie/Bijwerkingen/CIO) en Stefan Sanders (Catharina Ziekenhuis; Oncologie/CS-behandeling). Zelf ben ik ook voorzitter van de werkgroep Apotheek/Logistiek. 

Inmiddels werken we met elf werkgroepen aan verrijkingen voor HiX en is er een link met andere gebruikersgroepen (Zie figuur 1). Daarbij stemmen we ook af met het CMIO-Netwerk, omdat medicatie een belangrijk onderdeel is voor artsen. Die kruisbestuiving is erg belangrijk.

Figuur 1: Medicatieprocessen/werkgroepen

Daarnaast hebben we dwarsverbindingen gelegd met de financiële specialisten rondom Add-ons. De werkgroep Antibiotica-Stewardship en onlangs met de Radiologie, die contrastmiddelen en nucleaire geneesmiddelen gebruiken. Ook hebben we een lijntje met de gebruikersgroepen voor de poliklinische apotheek en de openbare apotheek.

Mooie successen

In de afgelopen tien jaar hebben we mooie successen gevierd. We hebben aan de basis gestaan van de VTGM-module en de poliklinische apotheekmodule, het antistollingsdossier en input geleverd voor 'mobile' oplossingen. Ook het Datawarehouse rondom medicatie wordt continu verbeterd en we hebben input geleverd voor de nieuwe module CS-behandeling, dat al veel processen rondom medicatie integraal ondersteunt.

Nog niet zo lang geleden hebben we een doorbraak beleefd met de medisch farmaceutische beslisregels in HiX. Daarmee is ChipSoft de eerste leverancier die dit gaat ondersteunen in de ziekenhuizen. Daar hebben we als gebruikersgroep lang aan gewerkt en dat vind ik een belangrijke doorbraak dit jaar. Als dat stáát, ben ik daar heel trots op.

Maar het állergrootste hoogtepunt moet nog komen. We werken al jaren met de directie van ChipSoft samen aan de medicatieoverdracht via de informatiestandaard Medicatieproces 9. Daar spelen wij als gebruikersgroep een belangrijke rol in. De komende twee jaar gaan we dat in twee HiX-ziekenhuizen testen, waaronder mijn eigen ziekenhuis. Als dát slaagt, is dat een game changer voor de zorg. Dan gaan alle zorgverleners écht dezelfde taal spreken over de medicamenteuze behandeling van een patiënt. Dat is zó belangrijk, omdat het duizenden onnodige opnames in ziekenhuizen kan voorkomen en andere schade bij patiënten. Daarvoor ben ik zorgverlener geworden.

Hiervoor werken we als groep nauw samen. Niet alleen om te zorgen dat ChipSoft de juiste oplossingen ontwikkelt, maar ook door als apothekers onze processen met elkaar te delen. Zo komen we samen tot het beste proces. Want niets is zo dom als een niet slim proces automatiseren. Soms is het juist zinvoller om het proces aan te passen en niet het proces aan de ICT. Daarom steunen we ChipSoft soms ook bij beslissingen om sommige dingen níet te ontwikkelen, als wij als gebruikersgroep vinden dat een individueel ziekenhuis beter de best practice kan volgen die we met z'n allen bedacht hebben. Er wordt nu minder in individuele projecten bij ziekenhuizen aangepast,. Daardoor kunnen we uiteindelijk samen sneller vooruit.

Beter meebeslissen

Het geeft energie om met enthousiaste collega's en specialisten van ChipSoft te werken aan de ideale zorg-ICT, al gaat er soms veel tijd in zitten. Toch wegen de verplichtingen van het voorzitterschap niet op tegen de mogelijkheden die het geeft. En zeg nou zelf: je kunt toch beter meebeslissen dan dat er over je besloten wordt?

Ik ben in de gelukkige positie dat ik van mijn hobby mijn werk heb kunnen maken. Ik vind het ongelooflijk leuk om te puzzelen en denk bij alles wat ik doe – in werk én hobby – liever slim en in één keer goed. Dat ik met puzzels in mijn werk niet alleen onze patiënten in Sneek verder help maar véél meer patiënten in Nederland, geeft een fijn gevoel. Energie stoppen in individuen is leuk, maar als je een complex vraagstuk oplost waardoor de zorg in veel ziekenhuizen beter en veiliger wordt, draagt dat zóveel meer bij aan zóveel meer mensenlevens.

Met stip op 1

De komende tijd staat 'medicatieoverdracht' met stip op 1 op onze to-do-list. We gaan die nieuwe informatiestandaard implementeren en daar hebben we, naast ChipSoft, meer ketenpartners bij nodig. Heel ambitieus, maar de lijnen zijn uitgezet en de trein rijdt.

Daarnaast willen we meer focus leggen op de training van HiX-gebruikers, met name voor moeilijke situaties, zoals ook piloten dat naast hun werk moeten trainen. Medicatieprocessen zijn namelijk best complex en door betere training gaat de veiligheid omhoog. NASA heeft aangetoond dat het beter is als de leverancier die trainingen ontwikkelt. Het EPD is immers voor veel artsen het belangrijkste medische hulpmiddel.

Bovendien blijven we meters maken op het mobile vlak en aandacht besteden aan antistolling. Wij zijn er als groep van overtuigd dat de technologie die ChipSoft in huis heeft kan zorgen voor een betere integratie. Kortom, we hebben nog veel mooie doelen en werk te doen.

Alle lijnen open houden

Voor zowel onze gebruikersgroep als voor ChipSoft is het een mooie uitdaging om het beste uit het EPD te halen. Daarbij is het Innovatieplatform echt van meerwaarde gebleken. Ons contact met de consultants en ontwikkelaars is sterk verankerd in de werkgroepen, we vormen een mooi team van gebruikers, voorzitters, consultants en ontwikkelaars. Op de gebruikersgroepdagen zijn er nu meer dan honderd apothekers samen met consultants van Chipsoft bezig om voor meer dan dertig onderwerpen concrete functionele ontwerpen te maken, testresultaten te bespreken en verbeterpunten af te spreken. Maar de ontwikkelingen gaan ons als klant natuurlijk nog altijd te langzaam. Gelukkig hebben we de afspraak om alle lijnen naar elkaar open te houden.

Zelf wil ik graag voorzitter blijven tot de medicatieoverdracht geregeld is, al is dat een gevaarlijke uitspraak. En omdat ook Artificial Intelligence en Machine Learning steeds belangrijker worden, wil ik de komende tijd onderzoeken hoe we dit kunnen inzetten rondom medicatie. Wat ik al aangaf: in een jaar gebeurt altijd minder dan je van plan was, maar in tien jaar meer dan je van tevoren had kunnen bedenken."