Samen naar zinnige digitale zorg

Patiënten worden sneller en beter geholpen als zorgverleners door elektronische gegevensuitwisseling meteen over de juiste informatie beschikken. Daarnaast houden zij meer regie over hun eigen gezondheid als zij toegang hebben tot al hun gezondheidsgegevens. Als technologieleverancier en kennispartner van veel zorginstellingen dragen wij intensief bij aan de (inter-)nationale interoperabiliteit, zodat de patiënt de beste zorg krijgt. We nemen u mee in een aantal succesvolle, lopende samenwerkingsprojecten.

Het aantal patiënten schiet jaarlijks omhoog, de personeelstekorten nemen toe en de registratiedruk voor zorgprofessionals stijgt. Daar komt bij dat zorgvragen, mede door vergrijzing, complexer worden, waardoor veel patiënten onder behandeling zijn van meerdere zorginstellingen. Tegelijkertijd komen er steeds meer ICT-oplossingen op de markt die informatie over patiënten bijhouden. Informatie die zorgprofessionals óók graag willen gebruiken, omdat ze relevant kunnen zijn voor de behandeling van hun patiënt. De roep om samenwerking en gegevensuitwisseling is daarom luider dan ooit. Vanuit het ministerie, maar ook vanuit het zorgveld zelf en de leveranciers van ICT-oplossingen.

Uitwisseling tussen ziekenhuizen

Met HiX beschikken zorginstellingen over een open elektronisch patiëntendossier (EPD) dat die gewenste samenwerking en gegevensuitwisseling optimaal ondersteunt. Mooi voorbeeld hiervan is de huidige samenwerking in Zuid-Holland en Zeeland, waarbij meer dan tien zorginstellingen collectief de handen ineenslaan om de patiëntenzorg te verbeteren. Inmiddels hebben zij het mogelijk gemaakt om patiënten digitaal naar elkaar te verwijzen en is er sprake van verdere opschaling in de regio. De zorginstellingen maken hiervoor, net als meer dan veertig ziekenhuizen in de rest van het land, gebruik van Zorgplatform om informatie met elkaar te delen.

Dat ook ziekenhuizen binnen een 'eigen' samenwerkingsverband profiteren van elkaars registraties, laten de Antwerpse ziekenhuisgroepen GZA en ZNA zien. Zij vervingen eind september 72 losstaande toepassingen voor één geïntegreerd EPD. Elke patiënt heeft daarbij één dossier, waar medische gegevens eenmalig geregistreerd en daarna eenvoudig hergebruikt, aangepast en aangevuld kunnen worden. Zo hebben alle zorgverleners die betrokken zijn bij een zorgtraject onmiddellijk toegang tot de meest actuele gegevens, binnen alle veertien campussen van de samenwerkende ziekenhuizen.

Uitwisseling tussen verschillende EPD's

In het noorden van Nederland zijn ook succesvolle samenwerkingsverbanden opgezet die digitale samenwerking mogelijk maken. Daar wisselen Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) en Tjongerschans, met EPD's van verschillende leveranciers (Epic en HiX), medische gegevens met elkaar uit. De ziekenhuizen doen dit voor vaststaande zorgtrajecten rondom de (vaat-)chirurgie. Waar bijvoorbeeld Tjongerschans de diagnostiek verzorgt, worden in MCL de opvolging en de controles uitgevoerd. Doordat de patiëntgegevens digitaal worden uitgewisseld, beschikken de zorgverleners van beide ziekenhuizen op ieder moment over alle relevante informatie. Dit komt de patiëntveiligheid ten goede. Net zoals de ziekenhuizen in regio Zuid-Holland en Zeeland maken ook MCL en Tjongerschans gebruik van Zorgplatform om deze digitale samenwerking vorm te geven.

Wiebrand Hoeksma, hoofd ICT van Tjongerschans, zei eerder al over deze samenwerking: "Deze nieuwe vorm van gegevensuitwisseling opent deuren die tot voor kort gesloten waren of op een kier stonden. Het is nu technisch mogelijk om bij alle patiëntverwijzingen tussen zorginstellingen de relevante informatie direct met de patiënt mee te laten reizen, ongeacht het EPD dat de zorginstellingen gebruiken. Hierdoor beschikken alle zorgprofessionals om de patiënt heen altijd over actuele informatie, heel belangrijk om de patiënt veilige zorg te kunnen bieden. Bovendien stelt deze gegevensuitwisseling de ziekenhuizen en andere zorginstellingen in staat om de samenwerking met hun zorgpartners - regionaal én landelijk - te intensiveren."

Uitwisseling tussen ambulance en SEH

In Oost-Nederland én een deel van Duitsland leveren ambulancemedewerkers de ritformulieren, foto's en andere data vanuit de ambulance via HiX aan naar spoedeisende hulpafdelingen. Dit gaat via een verwijzing naar Enovation. Deze gegevensuitwisseling, conform landelijke standaarden, zorgt ervoor dat informatie vanuit de ambulance direct in het EPD verschijnt, zodat de SEH-zorgprofessionals over real-time patiëntinformatie beschikken vóórdat de patiënt in hun ziekenhuis arriveert.

Uitwisseling tussen huisartsen en SEH

Ook zijn er SEH-afdelingen die, via HiX, digitale doorverwijzingen krijgen van huisartsen op de huisartsenpost. Huisartsenpost Medrie en het Saxenburgh Röpcke Zweers Ziekenhuis in Hardenberg waren de eerste zorginstellingen die deze spoedverwijzingen via het Landelijk Schakelpunt (LSP) uitwisselden. Inmiddels profiteert Noordwest Ziekenhuisgroep ook van deze vorm van gegevensuitwisseling en zetten steeds meer zorginstellingen hier ook op in.

Uitwisseling tussen zorginstellingen en patiënten

De informatie-uitwisseling tussen zorginstellingen en patiënten komt, mede ingegeven door programma's als VIPP en OPEN, ook van de grond. Uitgangspunt daarbij is dat patiënten bij hun eigen data kunnen. Zij verzamelen en beheren hun medische gegevens in een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) en bepalen met wie ze die gegevens willen delen. Ook kunnen patiënten zelf informatie toevoegen, zoals een dagboek met symptomen of zelfmetingen, waardoor zij meer regie ervaren en de PGO een goed totaalbeeld geeft van hun actuele situatie. Al deze gegevens worden veilig en gestructureerd vanuit de PGO's via Zorgplatform uitgewisseld met HiX. Inmiddels zijn meer dan vijftig ziekenhuizen klaar om deze uitwisseling daadwerkelijk te ondersteunen en werken we samen met partijen als Ivido en Quli aan een beter zorgproces.

Een andere integratie die leidt tot een beter zorgproces is die van Gezondheidsmeter van Curavista in HiX, via Zorgplatform. Hierdoor kunnen meer dan tachtig gevalideerde ziektebeelden worden voorgeschreven en krijgt de arts direct inzicht in de data die patiënten zelf registreren.

Uitwisseling met digitale apps

Zoals al even benoemd, neemt ook het aantal digitale zorgapps een vlucht. Door HiX open te stellen voor application programming interfaces (API's) en o.a. HL7/FHIR-koppelingen, is het voor aanbieders van digitale oplossingen mogelijk om hun zorgtoepassingen te integreren in het EPD. Daardoor hebben zorgprofessionals vanuit hun natuurlijke workflow toegang tot een schat aan 'extra' informatie over hun patiënt, die daardoor kan rekenen op een nog hogere zorgkwaliteit.

Bij de aansluiting van digitale apps zijn drie uitgangspunten belangrijk om de veiligheid van het EPD te borgen en het applicatielandschap overzichtelijk te houden: de ziekenhuisbehoefte staat altijd voorop, zowel patiënten als zorgverleners moeten ervan profiteren en er dient gebruikgemaakt te worden van gestandaardiseerde gegevens voor een duurzame, structurele oplossing. Door deze uitgangspunten in acht te nemen, zijn zorginstellingen met HiX altijd gegarandeerd van een gecertificeerde en veilige oplossing.

Via een dergelijke integratie begeleidt Alrijne Ziekenhuis groepen van patiënten met hartfalen of COPD op afstand, maken Noordwest Ziekenhuisgroep en Tjongerschans gebruik van de keuzehulpen van PatiëntPlus en helpt de MSmonitor van Curavista ziekenhuis Isala bij de begeleiding van MS-patiënten. Door de integratie van E-POS beschikt Dijklander Ziekenhuis over een slimme digitale oplossing voor preoperatieve vragenlijsten. Zo voorkomt het ziekenhuis onnodige consulten, terwijl de kwaliteit van zorg verbetert. In 2018 werd de verbinding al gelegd tussen de Thuismeten App van Luscii en HiX, waardoor zorgverleners in de 'app-bibliotheek' kunnen uit meer dan veertig bewezen en door zorgprofessionals ontwikkelde thuismonitoringprogramma's.

Zorganimaties in het portaal

Een andere oplossing binnen HiX die direct waarde toevoegt voor de patiënt, zijn de multimediaoplossingen van Indiveo. Patiënten hebben via hun portaal toegang tot heldere uitleganimaties over hun zorg. De volledige Indiveo-bibliotheek is geautomatiseerd opgenomen in HiX, waardoor we ze kunnen koppelen aan afspraakcodes in het EPD. Zo zijn automatisch de juiste filmpjes - divi's – in het juiste portaal klaargezet voor de patiënt. Met als positief gevolg dat er meer gebruik wordt gemaakt van e-consulten, minder fysieke consulten nodig zijn en aantoonbaar is welke informatie wanneer verzonden en bekeken is.

Netwerkzorg binnen handbereik

Een geïntegreerde zorgapp die ook in de GGZ wordt gebruikt, is OZOVerbindzorg, een digitaal platform waar de patiënt samen met zijn mantelzorgers en zorgverleners een netwerk vormt. Deze toepassing wordt als eerste ingezet door UMC Utrecht. Binnen dit netwerk zien alle partijen die door de patiënt zijn uitgenodigd in één oogopslag wie er betrokken is bij de hulpverlening. Ook kunnen de patiënt en zijn netwerk eenvoudig en rechtstreeks met elkaar overleggen, informatie uitwisselen en zorg afstemmen.

Nu opschalen

George van Dijk, Manager R&D: "Voor heel veel samenwerkingsvormen hebben we de weg inmiddels geplaveid. Daar kunnen patiënt en professional direct van profiteren. Nu is het zaak dat we – en met we bedoel ik alle stakeholders rondom de patiënt én de patiënt zelf - die weg op grote schaal gaan gebruiken. Zodat nóg meer zorgprofessionals beschikken over de juiste informatie op het juiste moment en patiënten meer regie kunnen nemen over hun eigen zorgtraject."