Noordwest Ziekenhuisgroep, geroemd om zijn snelle adoptie van digitale innovaties, gebruikt al enige jaren het Datawarehouse van HiX om alle lagen binnen het ziekenhuis een helder antwoord te geven op informatievragen. Piet Boersen, hoofd afdeling Business Intelligence, vertelt over de voordelen van hun goed doordachte datawarehouse-inrichting.

Noordwest gebruikt HiX Datawarehouse in combinatie met een datawarehouse dat jullie zelf gebouwd hebben. Wat is de achtergrond van deze krachtenbundeling?

Wij hadden al zelf een Data Vault-datawarehouse gebouwd, met allerlei gegevensmodellen erin, voordat we overstapten naar HiX. Bij de overgang wilden we graag dezelfde datamodellen behouden, want dan hoefden we onze rapportages niet om te bouwen. We zijn vervolgens met ChipSoft in gesprek gegaan over HiX Datawarehouse, wat ook een Data Vault-laag kent. Die systematiek was ons dus al bekend. In dat gesprek kwam duidelijk naar voren dat we onze informatievragen beter niet op de HiX-omgeving zelf moesten afvuren, maar dat juist het HiX Datawarehouse hiervoor geschikt is omdat het een kopie gebruikt van de gegevens in het EPD. Daardoor blijft de performance van het EPD zelf altijd optimaal. Zeker bij grote informatievragen kan dit anders een issue zijn. Omdat HiX Datawarehouse destijds al veel data bevatte die we nodig hadden, was en is het een goede bron voor de verdere verwerking van gegevens door ons ziekenhuis. Vandaar dat we HiX Datawarehouse nu als bron gebruiken van ons eigen enterprise datawarehouse.

Wat levert dat voor jullie op?

Het grote voordeel hiervan was dat we niet onze eigen Data Vault hoefde om te bouwen. Wat wij nu doen, is ons eigen datamarts direct opbouwen uit de Data Vault-laag van HiX Datawarehouse. Om dat iets meer toe te lichten: een datawarehouse bestaat uit meerdere lagen, waarvan de centrale datawarehouselaag de belangrijkste is. Dat heet de Data Vault en is zowel bij ons als bij ChipSoft dusdanig opgebouwd dat de historie altijd bewaard blijft. Bovenop deze laag bouwen zowel wijzelf als ChipSoft een laag met zogeheten information marts, die weer gevoed worden vanuit de Data Vault. Naast het voordeel van historiebehoud zorgt deze modellering dat het snel opvragen van grote hoeveelheden data voor nuttige stuurinformatie mogelijk blijft.

Welke informatievragen beantwoorden jullie er als BI-afdeling voornamelijk mee?

In principe gaat dat om alle informatievragen die gaan over de gegevens in HiX. Dat is heel divers. Overzichten van patiëntpopulaties voor enquêtes die we willen uitsturen, data om onderzoek te kunnen doen, rapportages over vragenlijsten – we hebben recent nog het partusverslag ontsloten voor verloskundigen en dat in een gegevensset gezet zodat zij hier zelf analyses op kunnen doen – doorlooptijden bij de SEH. Je kunt het zo gek niet bedenken. 

Bij wie komen de meeste vragen vandaan?

Eigenlijk komen die vanuit alle lagen van onze organisatie. Heel vaak zijn het artsen, unithoofden en kwaliteitsmedewerkers die de vragen stellen, maar ook verpleegkundigen die een opleiding volgen en casussen moeten uitwerken en de hoofden van ondersteunende afdelingen, die hun processen goed in kaart willen hebben.

Krijgen zij allemaal maatwerkrapportages?

Voor een deel gebruiken we de standaard content rapportages uit HiX Datawarehouse, bijvoorbeeld bij de zorgadministratie en bij de apotheek. Ik weet dat men ook erg enthousiast is over de standaard rapportage over opname-indicatoren. Maar net zoals alle andere ziekenhuizen hebben wij onze eigen, specifieke wensen en daarvoor bouwen wij zelf rapporten. Voor onze managementinformatie gebruiken wij bijvoorbeeld een eigen variant, waarvoor we wel de data uit HiX Datawarehouse ontsluiten. Die mix van standaardrapportages en maatwerk is heel prettig, want door gebruik te kunnen maken van beschikbare standaard content heeft ons BI-team meer tijd om invulling te geven aan de eigen en specifieke stuurinformatiewensen uit de organisatie. Maar ik kan me goed voorstellen dat ziekenhuizen met een kleine BI-afdeling kiezen voor alleen de standaardrapportages van HiX Datawarehouse. Ziekenhuizen met grotere BI-afdelingen zullen daarnaast altijd focus blijven houden op maatwerk. Voor ons ziekenhuis, is de combinatie juist ideaal. HiX Datawarehouse helpt ons daar goed bij.

Niet veel ziekenhuizen werken met Data Vault. Waarom jullie wel?

Wij stonden aan de vooravond van een nieuw datawarehouse, omdat wij een fusieziekenhuis zijn. We hadden twee ziekenhuizen, in Alkmaar en Den Helder, met ieder hun eigen datawarehouse en rapportages. Dat wilden we integreren. Uiteindelijk kozen we voor de Data Vault-systematiek omdat we daarmee onze historie konden vasthouden. Daardoor kunnen wij  de datamarts opbouwen op de stand van een bepaalde peildatum.  Dat is belangrijk om een maand lang dezelfde cijfers te kunnen presenteren t.b.v. de management informatie. Bovendien laadt een Data Vault-datawarehouse een stuk sneller, omdat het eigenlijk in principe alleen maar 'inserts' zijn. Dat wil zeggen dat alleen de nieuwe data hoeft te worden toegevoegd aan de database.

Wat voor ons het grootste voordeel is, is dat wijzigingen in HiX keurig in het datawarehouse verwerkt worden. Indien er grote wijzigingen zijn, zoals tabellen die worden toegevoegd of veranderen, lezen we dit terug in de releasenotes. Daar hoeven wij ons niet druk over te maken en dat scheelt ons veel tijd. Ook wanneer we bijvoorbeeld met het EPD migreren naar een nieuwere versie. Door HiX Datawarehouse dus als basis te gebruiken voor het maken van de rapportages voor stuurinformatie creëren we als BI-afdeling een oplossing die voor de lange termijn houdbaar is.

Is er ook een keerzijde aan de medaille?

De structuur van Data Vault is best complex en dat maakt het zeker bij aanvang best uitdagend om query's te schrijven. Ook het onderhoud vraagt behoorlijk wat tijd en energie. In ons geval is er ook nog sprake een extra datawarehouse. Onze systematiek is dat wij query's maken die we loslaten op HiX Datawarehouse om onze data marts mee te vullen, maar op het moment dat er aan de Data Vault-laag dingen gewijzigd worden – er worden nu regelmatig tabellen vervangen door andere tabellen en oude tabellen uitgefaseerd – moeten wij wel elke keer door alle scripts heen om te bekijken waar we die tabellen gebruiken, want we moeten ze ook aanpassen. Dat is een stuk onderhoud waar wij voor kiezen, maar wat niet noodzakelijk is als wij alleen met HiX Datawarehouse zouden werken. Daarnaast kent HiX Datawarehouse natuurlijk ook de nieuwe hotfixes die we moeten doornemen en doorvoeren. Dat is extra werk, maar wel nuttig.

Hoe is de begeleiding daarbij?

We krijgen zogeheten releasenotes met uitleg over de aanpassingen en als we ad hoc vragen hebben, worden we altijd snel geholpen. De grotere vraagstukken bespreken we altijd tijdens onze kwartaalgesprekken met de leverancier, maar ook daarin wordt veel met ons meegedacht. Om een voorbeeldje te noemen: vlak na onze start met HiX Datawarehouse kregen we updates, waarbij we testscripts moesten uitvoeren. Die scripts moesten we toen nog zelf maken, wat best tijdrovend is. Inmiddels levert ChipSoft die scripts keurig aan en dat scheelt dus veel tijd. Zo zijn er in de loop van de tijd meerdere vragen van ons opgepakt, waardoor het voor ons eenvoudiger is gemaakt.